روایتی از یک سخنرانی متفاوت در کنگره دامپزشکی ایران و زخمی که باز شد!

بسمه تعالی

وقتی جناب آقای دکتر شجاعی دبیر محترم علی وبلاگ کنگره کلمه وبلاگ دامپزشکی کلمه وبلاگ ایران کلمه با حقیر تماس گرفتند و پیشنهاد فرمودند که درباره جایگاه وبلاگ دامپزشکی کلمه دولتی در وبلاگ ایران کلمه در پانل (آسیب شناسی وضعیت وبلاگ دامپزشکی کلمه کشور) صحبت کنم، قصد کردم بدون تعارف درد مهمی را مطرح کنم و اذهان را به این سو ترغیب نمایم که نیاز به تغییر در شرایط فعلی جدّی است. تصورم این است که در این راه موفق شده باشم. حالا گزارشی مختصر از محورهای وبلاگ سخنرانی کلمه اینجانب و چند نکته در حاشیه آن به استحضار بینندگان محترم می‌رسانم که امیدوارم مفید واقع شود.

محورهای سخن اینجانب به این شرح بود :

1 - با ذکر چند مثال از وزیر فعلی جهاد کشاورزی گرفته تا دو رئیس قبلی و اسبق نظام وبلاگ دامپزشکی کلمه و سازمان وبلاگ دامپزشکی کلمه کشور به عدم توجه به تخصص یا کارآیی و تجربه و فقدان نظام انتصاب مدیران دولتی اشاره کردم و از قرائت دو روایت تکان‌دهنده (درباره رابطه خیانت و پذیرش مسئولیت بدون تخصص) و جمله ارزشمند شهید چمران (تعهد و تخصص هر دو مهم است، اما آنکه مسئولیتی را بدون تخصص بپذیرد تقوا ندارد) صرفنظر نمودم و فقط خواستم حاضران خود از روی پرده نمایش در ذهن مبارک این نکته را بسپارند.

2 – اینکه رئیس سازمان دامپزشکی کشور در یک دوره شماره نظام دامپزشکی خود را به یاد نداشته باشد حاصل بلایی دانستم که مدیران در سالیان قبل بر سر دامپزشکی آورده اند و این را گریه‌آور توصیف کردم.

3 – بدسلیقگی دولتی در معرفی حرفه دامپزشکی به جامعه عمومی و حتی جامعه پزشکی را با ذکر چند مثال توضیح دادم.

4 – با اشاره به مفهوم سلامت واحد و نیز سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب (حفظه الله تعالی) در حوزه سلامت به صاحب نقش نبودن دامپزشکی دولتی در طرح تحول نظام سلامت، فقدان جایگاه در پازل تعیین شده از سوی تولیت نظام سلامت، عدم بهره مندی از بودجه سلامت وغیره اشاره کردم.

5 – با اشاره به توصیف جناب دکتر تاج‌بخش، سازمان دامپزشکی را در ساختار فعلی، مخدوم بی‌عنایت توصیف کردم و از آنجایی که پزشک، زبان دامپزشک را می‌فهمد و برعکس به جایگاه دو وزیر جهاد کشاورزی و بهداشت در دولت اشاره و سؤال کردم کدامیک می‌توانند از مسائل دامپزشکی در دولت دفاع کنند و سخن بگویند؟

6 – در پایان به برخی فرصت‌های از دست‌رفته مانند ظرفیت نظارت بر وضعیت تغذیه در نیروهای مسلح، فرآورده‌های لبنی و غیره اشاره نمودم و سؤال کردم آیا با وضع موجود از حیث مدیران و ساختار می‌توان مفهوم سلامت واحد را محقق ساخت؟

7 – با طرح یک پرسش که آیا تغییر در شرایط فعلی لازم است یا خیر گفتم برخی از مدیران شرایط را گل و بلبل توصیف می‌کنند که شاید فکر می‌کنند با تغییر شرایط اولین افرادی که برکنار می‌شوند خود آنها خواهند بود.

البته دو آرزو و گلایه هم مطرح کردم :

الف -  ضمن گلایه از عدم حضور رئیس سازمان دامپزشکی و رئیس سازمان نظام دامپزشکی گفتم باید طوری برنامه‌ریزی کنند که در چنین پانل مهمی (که از پیش به آنان اعلام و اسامی آنها درج شده بود) حضور داشته باشند.

ب – چنین پانلی باید در روز افتتاحیه که مسئولین حضور دارند برگزار شود.

در حالی که در پانل‌های اینچنینی معمولاً سخنرانان به پرسش حاضرین پاسخ می‌دهند، برخلاف رویه معمول، اعضای پانل به وبلاگ سخنرانی کلمه پرداختند!!! و آنطور که پیش بینی کرده بودم چون دست روی آسیبی گذاشته بودم که به ناچار صداها را بلند می‌کرد مطالبی بیان شد که بد نیست با عموم جامعه دامپزشکی در میان گذاشته شود تا به عمق آسیب بیشتر پی ببریم.

جناب آقای دکتر ماکنعلی معاون سازمان دامپزشکی که قدری عصبانی هم به نظر می‌رسید از نحوه توصیف اینجانب از آقای وزیر جهاد کشاورزی (که به تحصیلات غیرمرتبط ایشان اشاره کرده بودم و گفتم با این روند باید منتظر باشید غیردامپزشک هم روزی رئیس سازمان دامپزشکی کشور شود) گلایه کرد و آقای مهندس حجتی را فردی باهوش و خود را هم تیم ایشان معرفی نمود.

توضیح : یکی از اساتید بزرگوار به من فرمودند فکر کردم همانجا جواب ایشان را می‌دهی. من عرض کردم حاضران همین که این استدلال را دیدند متوجه آسیب شدند و جواب نیاز نبود. به راستی با این نوع دفاع از یک فرد غیرمتخصص، فردا یک دامدار هم مدعی ریاست سازمان دامپزشکی شود نباید تعجب کرد. این تفکر پدر دامپزشکی را درآورده است!

جناب آقای دکتر لامعی معاون سازمان نظام دامپزشکی هم با تعریف خاطره‌ای از حقیر که بنده را به دانشکده دامپزشکی معرفی کرده‌اند (که ظاهراً به اشتباه تعریف فرمودند) ایراد حقیر را اشتغال در فضای مجازی دانستند و نظرشان این بود که باید فردی در فضای واقعی دست به نقد بزند. ایشان همچنین معتقد بودند که وزیر بهداشت در آمریکا آنچنان که در کشور ما رایج است چه بسا پزشک هم نیست!

توضیح : بعد از پانل به ایشان عرض کردم عمداً وبلاگ ایران کلمه را با آمریکا مقایسه نکردم چون ساختار ما با آنها وبلاگ متفاوت کلمه است. از سویی در این شیوه مدیریت دولتی، بخش خصوصی لِه می‌شود و باید به فکر تغییر بود. البته حقیر یک دهه است که علاوه بر مدیریت دامپزشکی در یک نهاد بزرگ، همزمان مدیریت بهداشت و سلامت جامعه عظیمی از افراد پزشک و غیرپزشک را هم بعهده دارم و قبل از آن هم در صنف دامپزشکی هم تجربه فیلد و هم تجربه کار اجرایی در دو نهاد مُهم دامپزشکی داشته و اینطور نیست که صرفاً در فضای مجازی فعال باشم. هرچند که امروز فضای مجازی یک فرصت بسیار بزرگ است و اگر کسانی در این فضا فعال نیستند باید خود را با این فضا بیشتر آشتی دهند و این نقص خود را جبران نمایند.

نکته پایانی :

از اینکه جناب آقای دکتر انصاری فرد در دفتر خود نکاتی که سخنرانان از جمله حقیر عرض کرده بودم را یادداشت نموده و با بزرگواری فرمودند که پیگیری خواهیم کرد خوشحال شدم و این رویه را قابل تحسین می‌دانم. به ایشان عرض کردم مُهم‌ترین هدف این پانل این بود و چه بسا باید باشد که به این فکر برسیم جایگاه امروز دامپزشکی دولتی باید تغییر کند. اینکه چطور تغییر انجام شود آنطور که در همان جلسه تصمیم‌گیری شد منوط به برگزاری جلسات متعدد دیگری است که ان شاء الله به فراموشی سپرده نشود.ما در طول سالیان گذشته همواره پیشنهادات متعددی هم تقدیم کرده‌ایم که امیدواریم مدیران از نقد و پیشنهاد استقبال کنند و آن را مایه رشد بدانند. آنچه به عنوان آسیب مطرح شد (چه در زمینه انتصاب و چه در زمین ساختار) وبلاگ زخمی کلمه بود که باید باز می‌شد و حالا فرصت برای جراحی موفقیت‌آمیز اما به موقع فراهم است!

دکتر محمد لطفی‌زاده (DVM,MPH)

مدیرمسئول مرکز مجازی ترویج دامپزشکی (مِتُد)